Het danspad
SQ550x1100px.jpg "Het danspad")
Sema tijdens Prinsjesdagviering 2021
Er zijn vele paden naar 'Thuis'. De derwisjdans is een direct pad: geen omwegen, geen pas van de plaats, maar wat een beweging!
Derwisjdans is een werveldans die beeldend uitdrukking geeft aan de mystieke weg, van het loslaten van de weerstand tot het liefhebben van alles. Derwisjdans is afkomstig uit de traditie van het soefisme. Dansende derwisjen draaien om de as. Elke stap symboliseert de ommekeer, terug naar verbondenheid met ons oneindige Zelf.
Derwisjdans kan gebruikt worden als een oefening. Het begint met het bewustzijn van onze geslotenheid en het oefenen in het waarnemen van wat er innerlijk beweegt. Met het in beweging brengen van het lichaam begint het leven weer te stromen. Wat innerlijk bevroren is smelt. Het verzet tegen het beleven van het hier en nu, lost gaandeweg op. Het verandert in overgave aan en verzoening met de aarde en het aardse. Hoe meer dit ervaren wordt, hoe meer wij ons bewust worden van steun en ondersteuning. Het vertrouwen groeit. We durven ons meer te openen. Tijdens dit proces wordt duidelijk wat ons weerhoudt. Deze bewustwording ontwart wat ons 'ingewikkeld' hield. Het leven wordt eenvoudiger. Dit proces gaat door tot we ons hart hebben bevrijd en het kan dansen met alles wat we tegenkomen. Dan ervaren we dat het hart vrij is om lief te hebben, al wat is.
Soefisme
Soefisme is de mystieke vorm van de islam. Kenmerkend voor mystiek is dat het de religies overstijgt en in wezen alle vormen van God dienen omarmt. Soefisme is ingebed in de islamitische traditie, en maakt gebruik van islamitische gebeden en gebruiken.
Ware soefies beperken echter anderen niet. In wezen gaat het namelijk niet om de vorm, maar om de inhoud: een zuiver ware intentie. Wie kan voor een ander bepalen hoe 'waar' die is? Aan de vorm is dat niet te zien. Voor een zuiver waarnemer is het misschien te voelen. Echter hoe zuiverder de waarnemer waarneemt, hoe groter het mededogen en het geduld. Het gaat er om dat wij zelf 'waar' zijn. De oefening is te zijn wat wij lijken, vorm en inhoud met elkaar in overeenstemming te brengen.
Een zuivere intentie drukt zich uit in schoonheid, op zijn minst een eigen schoonheid. We kennen dit soort schoonheid van een oud doorleefd gezicht dat niets meer in de plooi houdt. Maar ook van muziek die ons raakt omdat het met hart en ziel vertolkt wordt. Dit geraakt worden brengt ons innerlijk in beweging en terug bij het moment en de beleving van onszelf. Het maakt ons waar. Het roert ons letterlijk. Onze verkramptheid ontspant. Kunstuitingen, zoals poëzie, muziek en dans, spelen in het soefisme dan ook een belangrijke rol.
Soefisme is eeuwenoud, maar tot op de dag van vandaag rijk aan levende tradities.
Soefi of derwisj
Soefi of derwisj is in wezen eenieder die zich concentreert op het zuiveren van de ziel en het openen van het hart. De naam wordt echter doorgaans gereserveerd voor wie zich in de traditie van het soefisme voortdurend richt op God als Geliefde en daarmee zoekt zichzelf te verliezen in de Liefde.
De sheick, oftewel koning, begeleidt de ingewijde derwisj op het mystieke pad. In het geörganiseerde soefisme gaat het daarbij om een levende sheick, die deel uitmaakt van een reeks meesters. Maar ook een overleden meester kan de rol van begeleider vervullen voor een derwisj. En uiteindelijk is alleen de Ene Koning, dat wat wij in diepste wezen zijn. Alle ware meesters richten ons naar die diepe Waarheid.
Derwisj betekent 'drempel'. Een derwisj is als een drempel tussen het oude en het nieuwe, het hemelse en het aardse, het ene en het andere, nu en oneindigheid......
De derwisj die deze dans beoefent als meditatie en oefening richt alle aandacht op God als Geliefde. Door dit te doen voelt de derwisj de veiligheid van het zich geliefd weten. Daardoor wordt het gemakkelijker om zichzelf te openen als een roos. Derwisjdans verandert de gesloten grondhouding vol angst en afkeer in een open en liefdevolle levenshouding.
Soefipoëzie
Jeanne Lendfers, gefotografeerd door Hans Tibben
You have not danced so badly, my dear
Trying to hold hands with the Beautiful One
You have waltzed with great style, my sweet, crushed angel,
To have ever neared God's heart at all.
Our partner is notoriously hard to follow,
and even His best musicians are not always easy to hear.
So what if the music has stopped for a while.
So what if the price of admission to the Divine is out of reach tonight.
So what, my sweetheart, if you lack the gamble for real love.
The mind and the body are famous for holding the heart ransom,
But Hafiz knows the Beloved's eternal habits. Have patience,
For He will not be able to resist your longings and charms for long.
You have not danced so badly, my dear,
Trying to kiss the Magnificent One.
You have actually waltzed with tremendous style,
My sweet crushed angel.
Hafiz (Perzische dichter, 14e eeuw)
